Kodeks cywilny wyróżnia dwa rodzaje testamentu: zwykły i szczególny.
• Testament zwykły
Ten rodzaj testamentu może być sporządzony przez każdą osobę, która posiada zdolności do czynności prawnej i w każdej chwili.
Testament własnoręczny (holograficzny) – najczęściej spotykany rodzaj zapisu na wypadek śmierci. Spadkodawca musi go napisać w całości pismem ręcznym, podpisać i opatrzyć datą (art. 949 k.c.). Jednak w myśl przepisów brak daty nie pociąga za sobą nieważności napisanego testamentu – pod warunkiem, że nie wywołuje wątpliwości co do zdolności spadkodawcy do sporządzenia testamentu czy do jego treści.
Testament uznany za zgodny z przepisami (przykłady):
- napisany kredą na ścianie,
- wyryty dłutem w murze albo cyrklem w drewnie,
- napisany na kawałku skóry albo na szkle, np. za pomocą szminki.
Testament niezgodny z przepisami (przykłady):
- tekst napisany na maszynie i podpisany własnoręcznie,
- tekst napisany na komputerze, wydrukowany i podpisany własnoręcznie.
Testament notarialny – sporządzony w formie aktu notarialnego przez notariusza (art. 950 k.c.)
Maksymalna stawka wynagrodzenia notariusza:
- testament – 50 zł
- testament zawierający zapis, polecenie lub pozbawienie uprawnionego prawa do zachowku – 150 zł
- odwołanie testamentu – 30 zł
- oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku – 50 zł
Testament allograficzny – to ustne oświadczenie ostatniej woli wypowiedziane w obecności dwóch świadków wobec wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starosty, marszałka województwa, sekretarza powiatu albo gminy lub kierownika urzędu stanu cywilnego (art. 951 k.c.).
Z przepisów k.c. wynika, że oświadczenie spadkodawcy spisuje się w protokole z podaniem daty jego sporządzenia, a potem odczytuje w obecności świadków.
Protokół powinien być podpisany przez spadkodawcę, przez osobę, wobec której wola została oświadczona, oraz przez świadków.
Co ważne, osoby głuche lub nieme nie mogą sporządzić testamentu allograficznego.
• Testament szczególny
Ten rodzaj testamentu dopuszczalny jest w wyjątkowych sytuacjach, np. wówczas, gdy istnieje obawa rychłej śmierci spadkodawcy albo gdy nie ma możliwości zachowania ostatniej woli za pomocą testamentu zwykłego.
Testament szczególny traci moc z upływem sześciu miesięcy od ustania okoliczności, które uzasadniały niezachowanie formy testamentu zwykłego, chyba że spadkodawca zmarł przed upływem tego terminu. Bieg terminu ulega zawieszeniu przez czas, w ciągu którego spadkodawca nie ma możności sporządzenia testamentu zwykłego (art. 955 k.c.).
Testament ustny – czyli oświadczenie ostatniej woli spadkodawcy w obecności co najmniej trzech świadków. Taki testament będzie ważny tylko wówczas, gdy oświadczenie spadkodawcy w ciągu roku zostanie spisane, a pismo podpisane przez spadkodawcę i dwóch świadków albo przez wszystkich świadków.
Jeśli z jakichś powodów okaże się to niemożliwe, w ciągu sześciu miesięcy od śmierci spadkodawcy wola spadkobiercy powinna zostać potwierdzona przed sądem przez trzech, względnie dwóch świadków (art. 952 k.c.).
Testament podróżny – można go sporządzić na polskim statku powietrznym lub morskim w ten sposób, że spadkobierca oświadcza swą wolę dowódcy statku lub jego zastępcy w obecności dwóch świadków.
Następnie dowódca statku spisuje wolę spadkodawcy, podając datę jej spisania, i pismo to w obecności świadków odczytuje spadkodawcy, po czym pismo podpisują spadkodawca, świadkowie oraz dowódca statku lub jego zastępca (art. 953 k.c.).
Testament wojskowy – jest określony rozporządzeniem Ministra Obrony Narodowej wydanym w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości.
Nie każda osoba może być świadkiem: w art. 956 i 967 k.c. wyszczególniona jest grupa osób, która nie może pełnić tej funkcji.
Wybór formy testamentu zależy tylko i wyłącznie od testatora i od okoliczności, w jakich się znalazł. Jeśli został sporządzony testament, a testator chciałby go zmienić albo odwołać - nic nie stoi na przeszkodzie, oczywiście pod warunkiem, że odbędzie się to zgodnie z przepisami prawa.
PODSTAWA PRAWNA:
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. — Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.)
• Testament zwykły
Ten rodzaj testamentu może być sporządzony przez każdą osobę, która posiada zdolności do czynności prawnej i w każdej chwili.
Testament własnoręczny (holograficzny) – najczęściej spotykany rodzaj zapisu na wypadek śmierci. Spadkodawca musi go napisać w całości pismem ręcznym, podpisać i opatrzyć datą (art. 949 k.c.). Jednak w myśl przepisów brak daty nie pociąga za sobą nieważności napisanego testamentu – pod warunkiem, że nie wywołuje wątpliwości co do zdolności spadkodawcy do sporządzenia testamentu czy do jego treści.
Testament uznany za zgodny z przepisami (przykłady):
- napisany kredą na ścianie,
- wyryty dłutem w murze albo cyrklem w drewnie,
- napisany na kawałku skóry albo na szkle, np. za pomocą szminki.
Testament niezgodny z przepisami (przykłady):
- tekst napisany na maszynie i podpisany własnoręcznie,
- tekst napisany na komputerze, wydrukowany i podpisany własnoręcznie.
Testament notarialny – sporządzony w formie aktu notarialnego przez notariusza (art. 950 k.c.)
Maksymalna stawka wynagrodzenia notariusza:
- testament – 50 zł
- testament zawierający zapis, polecenie lub pozbawienie uprawnionego prawa do zachowku – 150 zł
- odwołanie testamentu – 30 zł
- oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku – 50 zł
Testament allograficzny – to ustne oświadczenie ostatniej woli wypowiedziane w obecności dwóch świadków wobec wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starosty, marszałka województwa, sekretarza powiatu albo gminy lub kierownika urzędu stanu cywilnego (art. 951 k.c.).
Z przepisów k.c. wynika, że oświadczenie spadkodawcy spisuje się w protokole z podaniem daty jego sporządzenia, a potem odczytuje w obecności świadków.
Protokół powinien być podpisany przez spadkodawcę, przez osobę, wobec której wola została oświadczona, oraz przez świadków.
Co ważne, osoby głuche lub nieme nie mogą sporządzić testamentu allograficznego.
• Testament szczególny
Ten rodzaj testamentu dopuszczalny jest w wyjątkowych sytuacjach, np. wówczas, gdy istnieje obawa rychłej śmierci spadkodawcy albo gdy nie ma możliwości zachowania ostatniej woli za pomocą testamentu zwykłego.
Testament szczególny traci moc z upływem sześciu miesięcy od ustania okoliczności, które uzasadniały niezachowanie formy testamentu zwykłego, chyba że spadkodawca zmarł przed upływem tego terminu. Bieg terminu ulega zawieszeniu przez czas, w ciągu którego spadkodawca nie ma możności sporządzenia testamentu zwykłego (art. 955 k.c.).
Testament ustny – czyli oświadczenie ostatniej woli spadkodawcy w obecności co najmniej trzech świadków. Taki testament będzie ważny tylko wówczas, gdy oświadczenie spadkodawcy w ciągu roku zostanie spisane, a pismo podpisane przez spadkodawcę i dwóch świadków albo przez wszystkich świadków.
Jeśli z jakichś powodów okaże się to niemożliwe, w ciągu sześciu miesięcy od śmierci spadkodawcy wola spadkobiercy powinna zostać potwierdzona przed sądem przez trzech, względnie dwóch świadków (art. 952 k.c.).
Testament podróżny – można go sporządzić na polskim statku powietrznym lub morskim w ten sposób, że spadkobierca oświadcza swą wolę dowódcy statku lub jego zastępcy w obecności dwóch świadków.
Następnie dowódca statku spisuje wolę spadkodawcy, podając datę jej spisania, i pismo to w obecności świadków odczytuje spadkodawcy, po czym pismo podpisują spadkodawca, świadkowie oraz dowódca statku lub jego zastępca (art. 953 k.c.).
Testament wojskowy – jest określony rozporządzeniem Ministra Obrony Narodowej wydanym w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości.
Nie każda osoba może być świadkiem: w art. 956 i 967 k.c. wyszczególniona jest grupa osób, która nie może pełnić tej funkcji.
Wybór formy testamentu zależy tylko i wyłącznie od testatora i od okoliczności, w jakich się znalazł. Jeśli został sporządzony testament, a testator chciałby go zmienić albo odwołać - nic nie stoi na przeszkodzie, oczywiście pod warunkiem, że odbędzie się to zgodnie z przepisami prawa.
PODSTAWA PRAWNA:
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. — Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.)